معرفی التهاب حاد پانکراس در حیوانات خانگی

پانکراتیت حاد یکی از بیماری های خطرناک در حیوانات خانگی است که در این مقاله به معرفی کلی آن، علایم بالینی، روش های تشخیصی و درمانی آن می پردازیم. پانکراتیت حاد در نتیجه ی التهاب ناگهانی پانکراس اتفاق می افتد که در نتیجه ی آن، آنزیم­ های گوارشی بیش از حد ترشح شده و به دنبال آن، هضم خود به خودی پانکراس و بافت ­های محوطه ی شکمی اتفاق می افتد. عوارض ثانویه عبارتند از انسداد مجاری صفراوی کبد، نارسایی کلیوی، انعقاد منتشر داخل عروقی، نارسایی سیستمیک و در نهایت مرگ. با وجود این عوارض جدی، التهاب حاد پانکراس را باید جدی گرفت و سریعا باید درمان شود. التهاب حاد پانکراس شایع ترین بیماری بخش برون ریز پانکراس در سگ­ ها و گربه هاست (این بیماری در سگ ­ها شایع تر است). مستعد شدگی ژنتیکی در برخی نژاد ها از جمله اشناوزر، پودل مینیاتوری، کوکر اسپانیل، یورکشایر تریر، سیلکی­تریر و نژاد های غیر ورزشی بیشتر است. حیوانات مبتلا معمولا میانسال تا پیر هستند. ریسک فاکتور ها عبارتند از چاقی، رژیم غذایی غیر متعادل، افزایش چربی خون ایدیوپاتیک، رژیم غذایی سرشار از چربی، کم کاری تیروئید، بیماری کوشینگ، عفونت­ های گوارشی و ترکیبات دارویی خاص.

علایم بالینی التهاب حاد پانکراس در حیوانات خانگی :

  • استفراغ، اسهال، کاهش­ اشتها یا بی ­اشتهایی، شکم درد، بی حالی، ضعف، دهیدراتاسیون و تب از علایم بالینی این بیماری به شمار می روند که به عنوان یک صاحب دلسوز بایستی چهار چشمی حیوان خانگی تان را زیر نظر داشته باشید و در صورت بروز این علایم، با دامپزشک تماس بگیرید و حیوان خانگی تان را به کلینیک دامپزشکی ببرید.

تشخیص التهاب حاد پانکراس در حیوانات خانگی :

  • با توجه به علایم بالینی بیماری تا حدود زیادی می توان بیماری را تشخیص داد.
  • تاریخچه­ در تشخیص احتمالی التهاب حاد پانکراس نقش مهمی دارد.
  • شمارش کامل خون و تابلوی بیوشیمیایی خون به تشخیص بیماری کمک می کنند، ولی قطعی نیستند.
  • افزایش آمیلاز و لیپاز نشانگر پانکراتیت حاد هستند، ولی قطعی نیستند. سطح این آنزیم ­ها باید 3 برابر سطح طبیعی باشد تا پانکراتیت در نظر گرفته شود.
  • رادیوگرافی یکی از مهم ترین بخش ­های معاینه ی دستگاه گوارش هستند، ولی برای این بیماری قطعی نیستند.
  • سونوگرافی محوطه­ی شکمی نسبت به رادیوگرافی بسیار مفید­ تر است. التهاب حاد پانکراس می تواند تشخیص داده شود.
  • لاپاراتومی اکتشافی تشخیص قطعی بیماری را به همراه دارد، به ویژه اگر بافت برداری انجام بگیرد و کشت داده شود، ولی این آزمایش تهاجمی است. پانکراس ظاهری ناهموار، ندولار، کیستیک، ملتهب، قرمز، نکروزه یا هموراژیک خواهد داشت.

درمان التهاب حاد پانکراس در حیوانات خانگی :

  • تا زمانی که استفراغ برطرف نشده باشد، نباید به آن غذا بدهید.
  • تغذیه­ی دهانی زود هنگام به پیش­ آگهی بیماری کمک می کند، ولی برای غذا دادن به حیوان ابتدا باید استفراغ کنترل شود. ممکن است تغذیه با لوله­ی مری ـ معدی لازم باشد.
  • تثبیت وضعیت بیمار، مایع درمانی، الکترولیت درمانی و اصلاح تعادل اسید – باز در درمان این بیماری ضروری است. برای رفع دهیدراتاسیون در بیماران باید مایع درمانی به روش وریدی انجام بگیرد.
  • کنترل درد بخش ضروری درمان پانکراتیت است.
  • سایر روش های درمانی شامل مصرف دارو های آنتی کولینرژیک ­ها، آنتی بیوتیک­ ها و آنتی اسید ها است که باید زیر نظر دامپزشک تجویز شوند.