ویروس لوسمی گربه (FeLV)

لوسمی توسط یک رناویروس پوشش دار از خانواده ­ی رتروویریده و زیر خانواده ­ی انکوویریده ایجاد می شود. این ویروس یکی از اصلی ترین علل مرگ در گربه ­هاست. در این مقاله می خواهیم به معرفی بیماری لوسمی، علایم بالینی، روش های تشخیصی و درمانی بپردازیم. علت مرگ در این بیماری، سرکوب شدید سیستم ایمنی، کم­خونی و نئوپلاسم­ ها می ­باشد. ویروس عامل این بیماری در گربه های اهلی و وحشی سراسر دنیا دیده می شود. این ویروس در محیط ناپایدار است و فقط به مدت چندین ساعت زنده می ماند. دوره ی کمون این بیماری بین 2 تا 6 هفته است و علایم حاد این بیماری به ندرت شناسایی می شوند. انتقال این بیماری از طریق ترشحات بدن گربه های آلوده صورت می­گیرد. ویروس عامل این بیماری اغلب از طریق بزاق دفع می ­شود، البته در سایر ترشحات از جمله ادرار، مدفوع و اشک نیز یافت می شوند. درگیری بین گربه ها، تمیز و آراسته کردن گربه و تماس با فومیت ها از سایر راه های احتمالی انتقال ویروس به شمار می روند. گربه­ هایی که به عفونت پایدار مبتلا می­شوند، به عنوان مخزن این عفونت به شمار می روند. انتقال عمودی بیماری در داخل رحم (از طریق جفت و از مادر به جنین) یا کمی بعد از تولد هنگام مراقبت یا تمیز و آراسته کردن بچه گربه ها توسط مادر اتفاق می افتد. احتمال ابتلا به این بیماری در بچه گربه­ ها بسیار زیاد است، زیرا سیستم ایمنی ضعیفی دارند. ویروس عامل این بیماری از طریق مسیر بینی ـ دهانی وارد بدن شده و از طریق بافت ­های لنفاوی و خون به همه ی بخش های بدن منتشر می شود. مبتلا شدن به این بیماری برای بار اول، برخی عواقب احتمالی در بردارد. گربه هایی که می­توانند پاسخ ایمنی کافی ایجاد کنند، یک ویرمی گذرا خواهند داشت. این حالت به عنوان عفونت اولیه شناخته شده است. این گربه ­ها معمولا طی 16 هفته عفونت را از بدن پاکسازی می کنند. اگر ویروس اجازه پیدا کند که به مغز استخوان منتشر شود، این حالت را عفونت ثانویه یا عفونت پایدار می­ نامند. در صورت درگیری مغز استخوان، گربه ها ­تا پایان عمر مبتلا خواهند بود.

علایم بالینی

  • علایم حاد این بیماری شامل تب، ضعف، بی حالی، لنفادنوپاتی و کاهش سلول های خونی است.
  • کم­خونی، سرکوب سیستم ایمنی و آنتریت از علایم پایدار این عفونت به شمار می روند.
  • نوروپاتی احتمالی ممکن است کوری، فلجی اندام خلفی، تشنج و بی اختیاری ادراری باشد.
  • سرکوب سیستم ایمنی، گربه ­ها را مستعد عفونت ­های همزمان یا ثانویه می کند.

تشخیص

  • با استفاده از کیت های آزمایشی الایزا می توان آنتی ژن های ویروس عامل این بیماری را شناسایی کرد. سریع بودن، آسان بودن و ارزان بودن از مزایای این روش تشخیصی به شمار می رود. برای تست الایزای FeLV معمولا از خون استفاده می شود، ولی بزاق یا ترشحات چشم نیز می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. این آزمایش ­ها می توانند ویروس را شناسایی کنند، اما توانایی تشخیص عفونت حاد و پایدار را از یکدیگر ندارند. اگر گربه ای به این بیماری دچار شده باشد، توصیه می­شود که بعد از 4-3 ماه، آزمایش را مجددا تکرار کنید تا مشخص شود که آیا ویروس از بدن پاک شده است یا خیر.
  • تست IFA با ارسال نمونه­ ی خون به آزمایشگاه مرجع انجام می شود. زمانی که ویروس برای اولین بار مسیر خود را به سمت مغز استخوان پیدا کند و باعث ایجاد فرم پایدار بیماری شود، این آزمایش می تواند ویروس را شناسایی کند.

درمان

  • هیچ درمانی برای FeLV وجود ندارد، به ویژه در گربه ­هایی که در مرحله ی عفونت پایدار تشخیص داده شوند.
  • درمان این بیماری به کمک شیمی درمانی و دارو­ های ضد ویروسی مورد بررسی قرار گرفته است. این روش های درمانی می توانند بیماری را در مراحل اولیه کنترل کنند، اما در مراحل پیشرفته ی بیماری هیچ نقشی ندارند.
  • فراهم کردن محیط آرام و بدون استرس، نگهداری در داخل خانه، جداسازی از سایر گربه های بیمار، عدم تغذیه با گوشت خام، عقیم کردن و فراهم کردن یک برنامه مناسب واکسیناسیون از جمله موارد مربوط به مدیریت این بیماری به شمار می روند. به منظور پیشگیری از عفونت­ های ثانویه، گربه ­ها باید با دقت تحت نظارت قرار بگیرند. معاینه ی دامپزشکی همراه با چکاپ آزمایشگاهی حداقل دو بار در سال الزامی است.
  • روش­ های پیشگیری از انتقال این بیماری شامل استفاده از ضد عفونی کننده های معمولی، شست و شوی مکرر دست ها و آزمایش خون همه ­ی اهدا کنندگان می باشد. همچنین حذف بسیاری از فومیت ها (تا جایی که ممکن است) مفید می باشد.
  • جدا کردن گربه ­های مثبت بسیار مهم است، زیرا نه تنها از انتشار بیماری جلوگیری می کند، بلکه سیستم ایمنی ضعیف آن ها را در مقابل عفونت­ های ثانویه محافظت می کند.
  • حتی اگر نتیجه ی آزمایش مثبت باشد، آسان کشی ضروری نیست. بعد از جواب مثبت آزمایش ممکن است گربه با بیماری مقابله کند و حتی اگر عفونت پایدار باشد، این گربه ها می توانند مدیریت شوند و تا چندین سال یا بیشتر زندگی خوبی داشته باشند.
  • اگرچه شواهدی مبنی بر زئونوز بودن این بیماری وجود ندارد، توصیه می شود افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف از نگهداری گربه های مثبت خودداری کنند.