3 جرب شایع در سگ ها و گربه های خانگی
1. جرب اتودتیک یا مایت های گوش
این مایت ها هم در سگ ها و هم در گربه ها دیده می شود، با این وجود در گربه ها شایع تر است. این انگل ها در مجاری گوش زندگی می کنند و پوست را برای تغذیه خود سوراخ می کند که علت شایع التهاب گوش خارجی به حساب می آیند. مایت های گوش در گربه ها بیشتر بروز پیدا می کند (نسبت به سگ ها). گربه هایی که به محیط بیرون از خانه دسترسی دارند و آن هایی که بصورت دسته جمعی در پت شاپ ها نگهداری می شوند (به ویژه توله ها)، بیشتر در معرض این مایت ها قرار می گیرند.
علایم بالینی
- عفونت های مایت گوش اغلب دو جانبه هستند که به صورت ترشحات غلیظ شبیه رسوب قهوه بروز پیدا می کند.
- خارش شدید گوش ها باعث می شود که حیوان به گوش هایش پنجه بیاندازد، سر خود را تکان دهد و گوش هایش را پایین بیندازد.
- در موارد شدید پارگی پرده گوش و اوتیت چرکی (التهاب گوش) اتفاق می افتد.
تشخیص
- معاینه ی اتوسکوپی گوش، بررسی علایم بالینی و تاریخچه ی بیمار به تشخیص بیماری کمک می کند.
- جمع آوری نمونه ترشحی گوش به کمک سواب می تواند به تشخیص ما کمک کند. این ترشحات بایستی به کمک میکروسکوپ (با استفاده از روغن معدنی و بر روی اسلاید) بررسی شوند؛ طی آن مایت گوش و تخم آن قابل رویت خواهد شد.
درمان
- مصرف داروهای ضد انگلی و نیز شستشو و پاک سازی گوش ها. دارو ها اغلب به صورت موضعی و به فرم قطره گوش مصرف می شوند. همچنین می توانید از صفحه مخصوص به کلینیک دامپزشکی دیدن کنید.
2. جرب سارکوپتیک
جرب های سارکوپتس در سگ ها به شدت واگیر دار هستند و باعث بیماری های مشترک بین دام ها و انسان ها می شوند. این جرب ها میکروسکوپی و گرد هستند، سر متمایز و 4 جفت پا دارند. آن ها معمولا میزبان اختصاصی دارند اما می توانند خطوط مرزی گونه ها را عبور کنند و عفونت را به انسان ها هم منتقل کنند. این انگل ها از طریق تماس مستقیم منتقل شذه و باعث التهاب پوست میزبان می شوند. جرب های سارکوپتس بسیار واگیر دار هستند و بین دام ها و انسان ها مشترک هستند که با خارش شدید همراه هستند.
علایم بالینی
- این مایت ها با خارش شدید همراه هستند و منجربه زخم خود ترومایی (زخم ناشی از پنجه انداختن به خود) می شوند.
- بروز ضایعات در بخش ونترال بدن، اندام های حرکتی و گوش ها رایج هستند که به صورت زخم های پوسته دار، پوسته پوسته و ضخیم دیده می شوند.
- پیودرما (چرک پوستی) ثانویه در اغلب موارد دیده می شود.
- عفونت ها می توانند وضعیتی عمومی داشته باشند و ممکن است باعث لنفادنومگالی، لاغری و مرگ (در موارد شدید) شوند.
تشخیص
- بروز علایم بالینی، معاینه های پزشکی و بررسی تاریخچه ی بیمار به تشخیص بیماری کمک می کند. این مایت ها بسیار واگیردار هستند، بنابراین حیوانات دیگر و انسان ها هم احتمالا نشانه های بالینی مشابهی را بروز می دهند.
- خراشیدن بخش سطحی پوست و آزمایشات میکروسکوپی می توانند در پیدا کردن جرب به ما کمک کنند. در نواحی مختلفی از پوست باید این کار را انجام بدهید، در غیر این صورت ممکن است آن را پیدا نکنید. لازم به ذکر است این کار همیشه موفقیت آمیز نیست.
- به منظور تشخیص بیشتر می توان آزمایش الایزا را انجام داد.
- در برخی از موارد، علیرغم تشخیص قطعی، بیمار تحت درمان قرار می گیرد تا پاسخ آن به درمان بررسی شود.
درمان
- درمان شامل مصرف داروهای ضد انگلی موضعی یا سیستمیک، حمام درمانی و شستشو می باشد.
- از آن جا که این مایت ها بسیار و اگیردار هستند، سگ هایی که در خانه نگهداری می شوند یا با سایر حیوانات ارتباط دارند، بایستی حتما درمان شوند.
3. دمودکس یا جرب دمودتیک یا دمودیکوزیس
جرب های دمودکس، مایت هایی هستند که در فولیکول ها و غده سباسه ی گربه ها و سگ ها زندگی می کنند، با این حال در گربه ها کمتر بروز پیدا می کنند. دمودکس کانیس ها در سگ ها و گربه ها به صورت D.Cati یا D.gatai یافت می شوند. به این جرب ها به دلیل مورفولوژی خاص خود، اصطلاحا جرب های سیگاری هم می گویند. این مایت ها باریک و نیمه شفاف هستند و 4 جفت پا کوتاه دارند. مایت های زیادی باعث عفونت و بیماری می شوند، با این حال تعداد کمی از آن ها فلور طبیعی سگ ها را تشکیل می دهد. سن، وضعیت سیستم ایمنی و مستعد شدگی ژنتیکی از جمله فاکتور هایی هستند که بر بیماری زایی این مایت ها تاثیر می گذارد. عفونت ناشی از این مایت ها بصورت موضعی و عمومی دیده می شود و ممکن است به عفونت ها و بیماری های پوستی دیگر منجر شود.
علایم بالینی
- علایم بالینی شامل اریتمی (پوست سرخی)، خارش های متغیر، آلوپسی (ریزش مو) و هایپر پیگمنته شدن پوست می باشد (شکل 9ـ10).
- پیودرما (پرک پوستی) ثانویه می تواند بروز پیدا کند.
- عفونت های سیستماتیک شامل تب، پودو درماتیت، بی حالی، سلولیت (التهاب بافت پیوندی) و لنفادنومگالی (بزرگ شدن گره های منفی) می باشد.
تشخیص
- توجه به علایم بالینی، معاینه پزشکی، بررسی تاریخچه ی بیمار و رد علل دیگر درماتیت به تشخیص بیماری کمک می کند.
- خراش عمیق پوستی هم می تواند به تشخیص کمک کند. نمونه های جمع آوری شده بایستی زیر میکروسکوپ ارزیابی شود (در ترکیب با روغن معدنی).
درمان
- در برخی موارد بیماری بصورت خود به خودی بر طرف می شود، ولی در اغلب موارد حمام درمانی و شستشوی بیمار روش اصلی درمانی به شمار می رود.
برای دریافت مشاوره می توانید با بیمارستان دامپزشکی دکتر تقی پور تماس بگیرید و از مشاوره تخصصی کارشناسان ما بهره مند شوید.