لیشمانیا در سگ
لیشمانیا در سگ (LEISHMANIASIS) که با نام لیشمانیوز هم شناخته میشود، توسط انگل هایی از جنس لیشمانیا به وجود می آید و در هر سنی میتواند سگ ها را آلوده کند. انگل لیشمانیا توسط انگل های یاخته ای ایجاد میشود که میتواند سگ را درگیر عفونت های پوستی و احشایی کند. این بیماری معمولا از طریق نیش پشه های خاکی که فلبوتومین ترشح میکنند، منتقل شود.
بیماری لیشمانیا در سگ از نوع بیماری های مسری است اما توجه داشته باشید که انتقال این بیماری به گربه ها تقریبا نادر است و تحت شرایط خاصی میتواند به انسان هم منتقل شود. بیماری لیشمانیا به صورت مستقیم و یا گاز گرفتگی توسط سگ آلوده به انسان منتقل نمیشود، اما در صورتی که افراد دچار نیش زدگی به وسیله پشه خاکی آلوده به لیشمانیا شوند، احتمال آلودگی انسان نیز وجود دارد.
در ادامه به بررسی موارد مختلف بیماری لیشمانیا در سگ خواهیم پرداخت.
همچنین شما همراهان گرامی میتوانید با مراجعه به بیماری بروسلوز سگ ، از مطالب ارائه شده درباره این بیماری دیدن فرمائید.
بیماری لیشمانیا در سگ چیست؟
به طور کلی لیشمانیا نوعی انگل بسیار خطرناک است، به این صورت که اگر شرایط و روند درمان مناسب و به موقع برای درمان بیماری در نظر گرفته نشود، میتواند با اذیت شدن سگ شود که در طولانی مدت، حتی مرگ نیز به همراه خواهد داشت. لیشمانیا ممکن است تا مدت طولانی بین 3 تا 20 ماه بدون علامت و نشانه باقی بماند.
تعداد زیادی از سگ ها در برابر نیش پشه مقاوم هستند و علائمی از خود بروز نمیدهند. که به همین ترتیب سگ ها را به عنوان ناقلیل بیماری در نظر میگیرند. به همین علت مراجعه و معاینه دامپزشک به صورت مرتب و با برنامه، تاثیر زیادی در تشخیص و درمان بیماری مختلف میگذارد. این بیماری در هر سن و نژادی میتواند وجود داشته باشد اما در نژادهای مختلف تفاوت هایی مانند سن و شدت مبتلا شدن وجود دارد.
علائم لیشمانیا در سگ چیست؟
همانطور که عنوان شد بیماری لیشمانیا به نوعی بیماری خاموش معروف است و 4 ماه و حتی چند سال بعد از آلوده شدن سگ ظاهر میشود. در برخی موارد در اثر تغذیه غذایی مناسب، سگ ها قادر به کنترل عفونت هستند و علائم بالینی بروز نمیدهند حتی بعضا با گذشت زمان خوب خواهند شد. لیشمانیا باعث ایجاد عفونت پوستی (سالک) و عفونت احشایی میشود که هر کدام باتوجه به مقدار و شدت بیماری علائم مختلفی از خود نشان میدهد.
- عفونت پوستی (سالک): همانطور که از اسم عفونت مشخص است، بیشترین تاثیری که دارد روی پوست سگ میباشد و علائمی همچون: ایجاد زخم روی پوست،ایجاد توده در پوست، ضخیم شدن پوست و تغییر در نوع رویش موهای سگ از جمله علائمی است که این عفونت از خود بروز میدهد. در برخی مواقع زخم هایی که در اثر سالک به وجود آمده اند به مرور زمان خوب میشوند و در بدترین حالت ممکن است به درمان دارویی نیاز باشد. این زخم ها بعضا بسیار دردناک هستند که باعث ناراحتی سگ میشود.
- عفونت احشایی: علائمی که در نوع عفونت وجود دارد، هم به صورت عادی قابل مشاهده است و هم توسط دامپزشک تشخیص داده میشود. برخی از این علائم عبارتند از: بی اشتهایی و کاهش وزن شدید، بیحالی و ضعف، اسهال و استفراغ، تب و لرز، اختلال در عملکرد غدد لنفاوی و همچنین نارسایی کلیه که دلیل اصلی مرگ سگ ها در اثر این بیماری میشود.
روش های درمان و پیشگیری سالک کدامند؟
همانطور که عنوان شد بیشترین تاثیر گذاری سالک روی پوست سگ میباشد که برای این ضایعات پوستی ابتدا لازم است حتما به دامپزشک مراجعه کنید و درمان زیر نظر دکتر باشد، زیرا با توجه به حساس بودن موضوع در صورت استفاده از داروهای متفرقه ممکن است عواقب جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. دامپزشکان برای درمان سالک از داروهای ضد انگلی استفاده میکنند. همچنین مراقبت های پوستی و بهداشت محیط زندگی، تاثیر زیادی در روند درمان سالک دارد.
به دلیل اینکه بیماری به وسیله پشه های خاکی منتقل میشود بهداشت محیط و استفاده از حشره کش ها میتواند مفید باشد.
بیماری لیشمانیا در سگ چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص این بیماری بسیار سخت و دشوار میباشد، زیرا در بیشتر موارد سگ ها علائم مشخصی از خود بروز نمیدهند. به همین دلیل است که پرونده پزشکی و معاینه مرتب توسط دامپزشک برای تشخیص نوع و شدت بیماری تاثیرگذار است. لیشمانیا در سگ نوعی بیماری مزمن و چند سیستمی است که طیف بالینی غیر اختصاصی از خود بروز میدهد به همین دلیل ممکن است هر ارگانی را درگیر خود کند.
دامپزشکان ابتدا با بررسی علائم بالینی اقدام به تشخیص اولیه بیماری میکنند و سپس اقدام به آزمایشاتی نظیر: آزمایش خون، ادرار و نمونه برداری پوستی، خواهند کرد که کمک شایانی به تشخیص و درمان بیماری میکند.
درمان لیشمانیا در سگ چگونه است؟
بیماری لیشمانیا همانطور که تشخیص دشواری دارد، به همان مقدار درمان سخت و طولانی به همراه دارد. پس نیاز است با صبر و حوصله تمام دستورات پزشکی دکتر را جدی بگیرید و به صورت منظم و مداوم با دامپزشک در ارتباط باشید. زمانی که هرکدام از علائم عنوان شده را در سگ خود حس کردید، در اولین فرصت به دامپزشک مراجعه کنید، زیرا در اثر پیشرفت بیماری باعث نارسایی کلیه شده که عواقب مرگباری به همراه دارد.
درمان بیماری میتواند شامل داروهای ضد لیشمانیا، رژیم غذایی میباشد همچنین در موارد حاد استفاده از آنتی بیوتیک ها و برداشتن ضایعات پوستی میتواند تاثیرگذار باشد.
برخی داروهایی که برای درمان تجویز میشوند، عبارتند از:
- آلوپورینول
- پنتامیدین
- میلتفوسین
- آمینوسیدین
- آمفوتریسین B
- آنتی مونیت مگلومین
- استیبیوگلوکونات سدیم
آیا لیشمانیا از سگ به انسان منتقل میشود؟
بیماری لیشمانیا در سگ ها نوعی بیماری مسری و قابل انتقال است به این صورت که اگر تماس مستقیم و گازگرفتگی از طرف سگ آلوده با سگ دیگری برقرار شود، بیماری به راحتی منتقل میشود. اما در انسان ها منتقل شدن این بیماری از طریق نوازش یا گازگرفتگی صورت نمیگیرد، ولی در صورتی که پشه های خاکی آلوده انسان را نیش بزنند، لیشمانیا به راحتی منتقل میشود.
راهکاری های پیشگیری از لیشمانیا در سگ
پیشگیری از این بیماری بسیار راحت تر از درمان آن است. به این صورت که اگر چند پروتکل پیشگیرانه استفاده کنید، سگ شما از آلوده شدن درمان خواهد ماند. توجه داشته باشید که تزریق واکسن های مربوطه تاثیر بسیاری در سلامت سگ ها خواهد داشت. استفاده از حشره کش ها برای دفع حشره های آلوده از جمله نکات مهم برای پیشگیری از بیماری است.
پشه های خاکی معمولا در مناطق گرم و مرطوب، رشد و تکثیر پیدا میکنند، به همین علت از ورود سگ به مناطقی آگاه کامل درباره بهداشت محیطی آن ندارید جلوگیری کنید.
سخن پایانی
بیماری لیشمانیا در سگ نوعی بیماری سخت و طاقت فرسا عنوان میشود که تشخیص و درمان دشواری به همراه دارد. به همین دلیل توصیه میشود اقدامات پیشگیرانه را جدی بگیرید، از واکسینه کردن سگ خود غافل نشوید و به صورت دوره ای و منظم با دامپزشک در ارتباط باشید.
بدون دیدگاه